काठमाडौँ- एक जना जेष्ठ नागरिक महिलाले अर्थमन्त्री विष्णु पौडेलले बजेट भाषण गरिरहेको हेरर तालिबजाइरहेको दाबीसहितको एउटा तस्वीर अहिले सामाजिक सञ्जालमा भाइरल बनेको छ ।

सामाजिक सञ्जालमा केही मानिसहरुले गरेको दाबी अनुसार सरकारले बजेट बक्तव्यमार्फत वृद्धभत्ता बढाएको खुशीमा ती जेष्ठ नागरिकले ताली बजाएको उल्लेख गरेका छन् ।

तथ्य र प्रमाण विना नै भाइरल बनाइएको यो तस्वीरको वास्तविकता भने नितान्त फरक छ ।

भ्रम : अर्थमन्त्री विष्णु पौडेलले आर्थिक वर्ष २०७८/७९ को बजेट प्रस्तुत गरिरहँदा यी जेष्ठ नागरिक महिलाले वृद्धभत्ता बढेको खुशीमा ताली बजाएकी हुन् ।

यही तस्वीर राखेर एक जना सामाजिक सञ्जाल प्रयोगकर्ताले लेखेका छन्- यो तस्वीरले साह्रै मन छोयो, बजेट भाषण सुन्दै बृद्ध आमा, सबैको साहारा हाम्रो #एमाले  । 

उही तस्वीर राख्दै ‘सही पनि एमाले मै पनि एमाले’ नामक फेसबुक पेजले पनि भ्रम फिजाएको पाइएको छ ।

त्यसैगरी सामाजिक सञ्जालमा दुवै तस्वीर पोस्ट गर्दै पत्रकार भानुभक्त आचार्यले पनि सामाजिक सञ्जालमा नक्कली तस्वीर राखेर भ्रम फिजाउन खोजिएको भन्दै आलोचना गरेका छन् ।

यसैगरी अर्का सामाजिक सञ्जाल प्रयोगकर्ता जयसिंह महराले पनि दुबै तस्वीर राख्दै दोस्रो तस्वीरबारे व्याख्या गर्ने केही शब्द भेटिएन साह्रै मन छुयो भन्दै व्यङ्ग्य गरेका छन । उनले ट्वीटरमा राखेको पोस्टको स्क्रिन सट यस्तो छ-

वास्तविकता : खासमा यो वास्तविक तस्वीर नै होइन । न त यी महिला नेपाली नै हुन् । विदेशी महिलालाई नेपालको वृद्ध भत्ता बढोस्/नबढोस् के चासो ? यो तस्वीर ‘फोटोसप’ गरिएको सत्य हो । टिभी स्क्रिनमा अर्थमन्त्री विष्णु पौडेलको फोटो जोडिएको बाहेक अरु केही पनि होइन ।

वास्तविकमा बुझ्दा भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले सन् २०१९ मा दोस्रो पटक निर्वाचित भएपछि प्रधानमन्त्रीको शपथ लिँदै गर्दा उनकी आमाले टेलिभिजन हेरेर ताली बजाएको सत्य हो । यही तस्वीर राखेर धेरै भारतीय मिडियाहरुले समाचार प्रकाशित समेत गरेका छन् । तस्वीर स्रोत पीटीआई पनि उनीहरुले उल्लेख गरेका छन् ।

तस्वीरमा देखिएकी जेष्ठ नागरिक भारतीय प्रभानमन्त्री नरेन्द्र मोदीकी आमा हुन् । द इन्डियन एक्सप्रेसले प्रकाशित गरेको यो समाचारले थप पुष्टि गर्छ ।

यी भाइरल तस्वीहरुको यथार्थ केलाउँदा वास्तविक तथ्य र प्रमाण विना नै सामाजिक सञ्जालमा भ्रम सिर्जना गर्ने, आफ्नो स्वार्थ पूर्तिका लागि अरुमाथि पर्ने असरको कुनै वास्ता नगर्ने र  विभिन्न पोस्टहरु सामाजिक सञ्जालमा भाइरल गराउने बिकृति बढ्न थालेको निष्कर्ष निकालिएको छ ।