एजेन्सी- चीनमा खाइने गरेको जायन्ट सालामान्डर नामक प्रजातिको एक जीव विलुप्त हुन लागेको छ । यस जीवको उपयोग परम्परागत चिनियाँ औषधि बनाउनका लागि पनि गर्ने गरिएको छ ।

यो अत्यन्तै दुर्लभ जीव चीनको याङ्जे नदी समेत कैयौं जलस्रोतहरूमा पाइन्छ । अनि उत्तरी अमेरिका र जापानमा पनि यो पाइन्छ । तर यस प्रजातिको सबभन्दा ठूलो जीव चाहिँ चीनमा नै पाइने हो ।

यसलाई जीवित जीवाश्म पनि भन्ने गरिन्छ किनकि यसको इतिहास १७ करोड वर्ष पुरानो छ । यो डाइनासोर प्रजातिबाट विकसित भएको मानिन्छ ।

चीनमा सन् १९७० देखि जायन्ड सालामान्डर खान शुरू गरिएको हो । यसको मासु चिनियाँहरूले खुबै मन पराएपछि बिक्री बढेको हो । जायन्ट सालामान्डरको मासुको किलोको लगभग एक लाख रुपैयाँ पर्छ ।

बढी संख्यामा सालामान्डर उत्पादन गर्नका लागि चीनमा फार्महाउसहरू पनि खोलिएको छ । तर प्राकृतिक रूपमा चाहिँ यो विलसप्त हुन लागेको छ ।

यो उभयचर प्राणी भए पनि जिन्दगीभरि पानीमै बस्छ । माछाहरूको जस्तो फुल्का हुँदैन ।

यसले छालाबाट अक्सिजन लिन्छ । यसको आँखा बलियो हुँदैन तर यसले शिकारलाई पानीमा उठ्ने तरंगमार्फत चिन्छ । तरंगहरूलाई चिन्ने सेन्सोरी नोडहरू यसको शिरदेखि पुच्छरसम्म दुवै किनारामा पाइन्छ । यसको लम्बाइ लगभग ६ फीट हुन्छ ।

दक्षिण चीनका मानिसले चिनलिङ पहाड नजिक सालामान्डर समातेर खान थालेपछि यसको माग बढ्दै गयो । यसको सूप, स्टु र जेलीहरू लोकप्रिय हुँदै गए । अनि चिनियाँ परम्परागत औषधिमा पनि यसको उपयोग बढ्दै गयो ।